Türkiye siyasi tarihinde kısa periyotlu uzlaşmalar hariç her vakit tansiyon sınırında seyreden Ankara-Atina bağları bugünlerde tekrar gergin periyotlarından birini yaşıyor. Bu durumu mümkün nedenlerini Emekli Büyükelçi Süha Umar ve Emekli Koramiral Can Erenoğlu Cumhuriyet’e kıymetlendirdi.
GERGİNLİK ARTTI
Umar, Yunanis-tan’ın bağımsızlığını ilan ettiğinden beri izlediği dış siyasetin sürekliliğine değinerek bu siyasetin bileşenlerinden birinin “Türkiye aleyhine genişleme” çizgisi olduğunun altını çizdi. Son vakitlerde artan gerginliğe ait ise “Yunanistan’ın, bilhassa adalar ile ilgili 20 yıl öncesine kadar daha dikkatli bir halde yürütmeye çalıştığı siyasetini, son 20yıldır daha görünür hale getirdiğine” dikkat çekti. Yunanistan’ı bu formda hal alma tarafında cesaretlendiren gelişmelerin üzerine düşünmek gerektiğini tabir eden Umar, “Gerek Ege’de gerekse Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin atamadığı yahut atıp geri çekildiği adımların verdiği ciddiyetsizlik bildirisinin Yunanistan’ın artan saldırgan telaffuz ve hareketlerinin sebeplerinden biri olabileceğini” lisana getirdi.
“Özellikle Yunanistan’ın adalara asker yerleştirmesi ve silahlandırmasının Paris Mutabakatı ve Lozan Mutabakatı kararlarına alışılmamış bir davranış olduğuna” dikkat çeken Umar, Türkiye’nin buna yönelik reaksiyonunu zayıf bulduğunu belirterek komşularla “sıfır sorun politikası” nın bunda tesiri olduğunu vurguladı. Umar ayrıyeten “Türkiye’nin ulusal çıkarlarını koruyacağını kararlı bir biçimde göstermesi lazım, aksi takdirde o denli bir noktaya gelirsiniz ki bulunduğunuz noktadan geri gidemeyeceğiniz için karşı taraf da geri adım atmayacağı için savaş hali ile karşı karşıya kalırsınız” sözlerini kullandı. Umar, hava alanı ihlalleri ile ilgili ise “Yunanistan Ege Denizi’ndeki ulusal karasularının genişliği 6 mil olmasına rağmen ulusal hava alanının genişliği 10 mil olarak belirlemiştir. Bunu uygulamaya çalışıyor, biz de kabul etmiyoruz. Münasebetiyle Türkiye’nin son zamanlardaki tatbikat ve müdaheleri meşrudur” değerlendirmesinde bulundu.
(Emekli Büyükelçi Süha Umar)
‘KIŞKIRTICI UYGULAMALAR’
Emekli Koramiral Can Erenoğlu, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’in son günlerdeki Türkiye’ye yönelik hamelelerini kıymetlendirdi. Miçotakis’in evvelki gün Lozan Muahedesine nazaran silahlandırılması yasak olan Keçi Adası’nı ziyaretini “geçmişte Yunan siyasetçilerinin ve askerlerinin çok sefer yaptıkları üzere büsbütün iç siyasete ve tahrike yönelik icraatlar” olarak tanımladı. Egemenliği Antlaşmalarla Yunanistan’a Devredilmemiş Ada, Adacık ve Kayalıklar (EGAYDAAK) probleminin “Yunanistan’ın yumuşak karnı” olduğunu söyleyen Erenoğlu, “Yunanistan, EGAYDAAK’ların Türkiye tarafından sahiplenilmesinden rahatsızdır. Bu sahiplenme tahminen de birinci kez Türkiye’nin tepkici değil etkici bir adımı olmuştur” diye konuştu.
(Emekli Koramiral Can Erenoğlu)
YAPILMASI GEREKENLER
Erenoğlu,Türkiye’nin atması gereken adımları özetledi: “Denizlerdeki çıkarlarımızı koruyacağımızı gösteren kararlı adımlar atılmalıdır.
Denizcilik siyasası hazırlanmalı ve TBMM’de tartışılmalıdır. Lozan istikrarı korunmalı ve Atatürk-Venizelos dostluğunu örnek alarak kardeşliğin kalıcı olması sağlanmalıdır. Ulusal çıkarlarımızı güçlü bir halde savunabilmek için faal ve saygın bir donanmaya sahip olunmalıdır. Ege ve Doğu Akdeniz’de hukukdışı Yunan uygulamalarına anında reaksiyon göstermelidir. Meis dahil Yunanistan’a askerden arındırılması koşuluyla devredilen adalarda askeri önlemlere başvurulmasını hukuken haklı kılacak Yunan ihlalleri Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde gündeme getirilmelidir.